TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU VE NETPROMine SÜRECİ
1957 yılında 6974 sayılı kanunla kurulan ve İktisadi Devlet Teşekkülü olan TKİ Kurumu; ülkemizde gerek linyit üretimin gerekse sahip olduğu rezerv miktarı açısından söz sahibi olan bir Kurumdur. TKİ üretim faaliyetlerini; 3 müessese ile bunlara bağlı 3 İşletme Müdürlüğü ve 4 Kontrol Müdürlüğü bünyesinde devam ettirmektedir.
1957 yılında 6974 sayılı kanunla kurulan ve İktisadi Devlet Teşekkülü olan TKİ Kurumu; ülkemizde gerek linyit üretimin gerekse sahip olduğu rezerv miktarı açısından söz sahibi olan bir Kurumdur. TKİ üretim faaliyetlerini; 3 müessese ile bunlara bağlı 3 İşletme Müdürlüğü ve 4 Kontrol Müdürlüğü bünyesinde devam ettirmektedir. Müesseseler, Ege Linyitleri İşletmesi Müessesesi (ELİ), Güney Ege Linyitleri İşletmesi Müessesesi(GELİ), Seyitömer Linyitleri İşletmesi Müessesesi (SLİ), Garp Linyitleri İşletmesi Müessesesi(GLİ)'dir.
TKİ Kurumu; ülkemizin enerji ihtiyacını nitelikli, güvenilir ve düşük maliyetli olarak karşılamak üzere; linyit, asfaltit, bitümlü şist, turba gibi enerji hammaddelerini, bilimsel ve teknolojik yöntemler ile çevresel faktörleri de dikkate almak suretiyle etkin, verimli ve sürdürülebilir bir şekilde arama, planlama, üretim ve kullanımlarını sağlamak için Üniversite ve sanayi işbirliği çerçevesinde proje ve ARGE çalışmaları yapılmasına öncülük yapmaktadır.
TKİ Kurumu linyit üretim miktarı, maliyeti, organizasyonu, insan kaynakları, kalitesi, verimliliği ve sahip olduğu modern işletmecilik projeleri ile dünyanın gelişmiş madencilik kuruluşları ölçeğinde kıyaslanabilir bir kurumdur.
Kurumun hedefi, toplumsal yarar ve ekonomik verimlilik esaslarına bağlı olarak yerli linyitlerimizin üretiminin arttırılması ve ülkemiz linyit rezervlerimizden ulusal ekonomiye azami katma değer sağlanması yönünde açık ocak ve yer altı işletmecilik yöntemleriyle faaliyetlerini devam ettirmektir.
NETPROMine Öncesi
TKİ Kurumu 1990’lı yıllara kadar projelendirme ve modelleme çalışmalarında daha çok geleneksel yöntemlerle çalışmaktaydı. Bu durum; linyit rezervinin farklı alternatiflerde (kriterler) belirlenmesi, projelerin çizilmesi, kontrolü, revizesi edilmesi, bölgeler arasında birliktelik sağlanması ve hepsinden önemlisi yapılan çalışmaların diğer çalışanlar tarafından incelenerek, yapılacak yeni çalışmalarda referans olarak kullanılamaması ve hard-copy olarak saklanmasından dolayı da dosyaların kaybolması ve yıpranması gibi birçok soruna sebep oluyordu.
Ayrıca yüklenici marifeti ile yapılan kazı çalışmalarına ait hak edişlerin yapılmasında farklı yaklaşımlar kullanılmakta ve hesaplanması da çok uzun zaman almaktaydı.
Mevcut yabancı yazılımların çok pahalı olması, yazılımların yabancı dilde olmasından kaynaklanan kullanım zorluklarının yanı sıra teknik destek konusunda da problemlerin yaşanması nedeniyle, modelleme ve projelendirme çalışmalarında hedeflenen başarıya bir türlü ulaşılamamaktaydı.
NETPROMine Geliştirme Süreci
Türkiye Madencilik sektöründe çalışanların anlayabileceği, rahatlıkla kullanabileceği, mevcut madencilik kültürümüze uygun ve gereksinimlerimizi karşılayabilecek; ihtiyaç halinde her an teknik destek alabileceği bir yazılımın geliştirilmesi amacıyla TKİ’nin de dahil olduğu; TÜBİTAK, Hacettepe Üniversitesi ve Netcad işbirliği çerçevesinde milli bir yazılım geliştirilmesi için 01.02.2013 tarihinde Madencilik ve Otomasyon Tasarım Yazılımı (MOTAY) başlıklı proje hayata geçirilmiştir.
Tamamen yerli kaynak ve düşük bir bütçe ile yazılımına başlanan NETPROMine’ın tamamlanmasıyla; arama faaliyetlerinden cevher yataklarının projelendirilmesi aşamasına, tüm sondajların, topografyanın, cevher yapısının, fayların ve daha birçok verinin üç boyutlu ortamda bir arada görülmesi ve değerlendirilmesi açısından kullanıcıya büyük kolaylıklar sağladığı görülmüştür. Madencilik Tasarım Yazılımı NETPROMine 24 ay gibi kısa bir süre içinde kod yazılımı tamamlanarak uygulamaya geçirilmiştir. Proje bitiminde TKİ Genel Müdürlüğü ve müesseselerinde çalışan 70 teknik elemanına eğitim verilmiştir. Sonrasında eğitim alan teknik personel tarafından gerçek veriler kullanılarak yapılan test ve proje çalışmalarına ait sonuçlar, TKİ Genel Müdürlüğü bünyesinde düzenlenen bir çalıştayda değerlendirilmiş ve yazılım çok büyük bir ilgi görmüştür. Bunun bir sonucu olarak TKİ Kurumu’nda kullanılmakta olan lisans sayısı 31 adet iken, kurum çalışanlarının göstermiş olduğu ilgi, ihtiyaç ve talepler doğrultusunda mevcut lisans sayısı arttırılarak 51 âdete yükseltilmiştir.
Sağladığı Kazanımlar
NETPROMine yazılımının Türkçe olması, anlaşılır olması, rahatlıkla kullanılması ve kullanıcıların karşılaştıkları problemlerin çözümü konusunda anında telefonla teknik destek alabilmeleri gibi birçok etmen nedeniyle büyük bir ilgi gören NETPROMine yazılımı herkes tarafından tercih edilmektedir.
TKİ Kurumu’nda NETPROMine yazılımı kullanılmaya başlandıktan sonra; ilgili çalışanların yazılımlarla yapılan proje ve modelleme çalışmaları hakkındaki olumsuz ön yargıları kayboldu. Manuel olarak yapılabilecek küçük çaplı işlerde dahi Netcad NETPROMine yazılımı kullanılmaya başlandı. Tüm çalışanlar arasında ve kurum bünyesinde kendiliğinden veri standardı oluşmaya başlandı. Bir müessesede yapılan çalışma diğer müesseselerde referans olarak kullanıldı ve çalışma süreleri daha da kısaltılarak veri akışı sağlandı. Bunların ötesinde NETPROMine yazılımı kullanan teknik ekipler arasında veri alışverişi, dayanışma ve işbirliği kendiliğinden gelişti ve sosyal bir dayanışma oluştu. Örnek teşkil eden bu çalışma ve dayanışma diğer çalışanlarında ilgisini NETPR/Mine yazılımına yöneltmiş ve ilave eğitim taleplerini doğurmuştur.
TKİ Kurumu’na NETPROMine yazılımının girmesi ve yaygınlaşmaya başlamasıyla tüm çalışanların madenciliğe bakış açısı değişmiştir ve modern çağda teknolojinin kullanılmamasından dolayı çalışanlar arasında duyulan eksiklikler devamlı suretle gündeme getirilmektedir. Bu eksikliğin kapatılmasında NETPROMine yazılımının etkisi büyük olacaktır.
NETPROMine projesi Üniversite-Endüstri ilişkisinin en güzel örneklerinden birisidir. Bu proje ile ülkemiz mühendislerinin bilgi birikimleri, ülkemiz yazılımcılarının yazabilecekleri yazılımların düzeyi, kalitesi bir kez daha ortaya konmuştur.
NETPROMine ile çok büyük verilerin 3D modellemesi için pek çok algoritma ve altyapı geliştirilmiştir. Tamamen baştan bir Jeoİstatistik modelleme altyapısı geliştirilmiştir. Yer altı ve yer üstü Maden Rezervi modellemesinde pek çok yöntem geliştirilmiştir. Bugün Netcad MİMAR olarak bilinen iş akış yönetim altyapısı NETPROMine üzerinde geliştirilmiştir.
Projeye Katkı veren herkese teşekkür ediyoruz. Bir kaç ismi anmadan edemeyiz.
Özel olarak teşekkür ediyoruz. Sizler sayesinde ülkemiz dünya çapında rekabet gücünde bir adım daha atmıştır.
